Linux Dağıtımları ve Distro Kavramı

Merhaba;

Linux dünyasında yeniyseniz ya da nereden bağlayacağınızı bilmiyorsanız bu yazı sizin için bilgilendirici olabilir.

Öncelikle Linux nedir kısaca bahsetmek gerekirse; ilk olarak 1991 yılında Linus Torvalds tarafından geliştirilmiş olan , günümüzde farklı bilgisayar, akıllı telefon, tablet ve diğer cihazlarda kullanılan ve yüzlerce farklı çeşidi olan UNIX tabanlı işletim sistemidir. Özgür yazılım lisansları altında yayınlanan farklı dağıtım (distribution) ile kullanıcılara sunulur.
Dağıtım kavramı, özgür yazılım felsefesinin çok alternatifli dünyasının bir sonucu olarak ortaya çıkmış, Linux’a özgü bir terimdir. Yaygınlıkları ve GNU/Linux dünyasına katkılarıyla öne çıkan bazı dağıtımlar vardır: Debian, Ubuntu, Red Hat, Fedora, Linux Mint, openSUSE ve Arch Linux bunlardan birkaçıdır.

Herkesin kaynak kodunu inceleyebilmesi, değiştirebilmesi ve geliştirebilmesi mümkündür. Tam da bu sebeple genellikle aynı çekirdeği kullanmasına rağmen ihtiyaç dahilince çok farklı şekillerde geliştirilip kullanıcılara sunulmuştur. Geliştirenler bizzat kullanıcı toplulukları olabileceği gibi Google, Apple, Samsung, Redhat vb. en bilindik firmalarda kendi sürümlerini cihazlarında ve sistemlerinde kullanmaktadırlar.

Linux dağıtımı (kısaca dağıtım); Linux çekirdeği, GNU araçları ve bir masaüstü ortamının bir araya gelmesiyle, bu birlikteliği sürdürülebilir şekilde yönetecek bir yapılandırma araçları seti, yazılım güncelleme araçları vb. ile oluşturularak tam teşekküllü bir işletim sistemi haline gelen uygulamalar bütününü ifade eder. Dağıtım kavramı, özgür yazılım felsefesinin çok alternatifli dünyasının bir sonucu olarak ortaya çıkmış, Linux’a özgü bir terimdir. Yaygınlıkları ve GNU/Linux dünyasına katkılarıyla öne çıkan bazı dağıtımlar vardır: Debian, Ubuntu, Red Hat, Fedora, Linux Mint, openSUSE ve Arch Linux bunlardan birkaçıdır.

Linux dağıtımlarını 2 temel dala ayırmak doğru olacaktır diye düşünüyorum.

Debian Tabanlı Linux Sistemleri:

Debian tabanlı Linux dağıtımları, Debian Linux’un üzerine inşa edilmiş işletim sistemleridir. Debian, özgür yazılım felsefesine dayanan, geniş paket deposuna sahip, güvenilir ve çok yönlü bir dağıtımdır. Debian tabanlı dağıtımlar genellikle kolay kurulum, kullanıcı dostu arayüzler ve geniş yazılım desteği sunar. Öne çıkan bazı Debian tabanlı dağıtımlar:

Ubuntu, Linux Mint, PopOS, MX Linux

Debian tabanlı dağıtımların avantajları arasında geniş topluluk desteği, sağlam güvenlik güncellemeleri ve stabilite bulunur. Ayrıca Debian depolarındaki binlerce pakete erişim sayesinde esnek ve güçlü bir kullanıcı deneyimi sunarlar. deb paket yöneticilerini kullanırlar. Son dönemde snap paket depolarıda eklenmeye başlamıştır.

RedHat Tabanlı Linux Sistemleri:

Red Hat tabanlı Linux dağıtımları, Red Hat Enterprise Linux (RHEL) sisteminin temellerine dayanan ve genellikle kurumsal kullanımda popüler olan dağıtımlardır. Bu dağıtımlar, özellikle ticari ortamlar için güvenilirlik, uzun dönem destek ve stabiliteye odaklanır. Red Hat tabanlı dağıtımlar genellikle RPM paket yönetim sistemini ve YUM/DNF gibi paket yöneticilerini kullanır. Öne Çıkan bazı Red Hat Tabanlı Dağıtımlar:

Red Hat Enterprise Linux (RHEL), CentOS (CentOS Stream), AlmaLinux, Rocky Linux, Fedora

Red Hat tabanlı dağıtımlar, özellikle sunucularda yüksek güvenilirlik ve kararlılık sunar. Red Hat tabanlı Linux sistemleri, kurumsal çözümler ve uzun süreli destek arayan kullanıcılar için tercih edilen sistemlerdir. Özellikle sunucu tarafında ve ticari ortamlarda yaygın olarak kullanılırlar.

Günlük kullanım tarafında Ubuntu ve Fedora başı çekmektedir.

Popüler dağıtımların kullanıcı istatistiklerini ve ayrıntılı bilgilerini aşağıdaki link üzerinden bulabilirsiniz.

https://distrowatch.com/

Wikipedia üzerinden daha ayrıntılı bilgi edinmek için;

https://tr.wikipedia.org/wiki/Linux_da%C4%9F%C4%B1t%C4%B1m%C4%B1

Leave a Comment